In het vijfde middelbaar crashte Kato (19) op haar hoogsensitiviteit. "Tijdens de les had ik plots het gevoel keihard te willen huilen. Op het toilet viel ik bijna flauw." Een tweede crash volgde aan de unief. Muzaïek, de vzw waarmee Kato al sinds haar kinderjaren verstrengeld is, bracht redding. "Ik heb er geleerd dat ik véél meer kan dan ik denk."
Tot vorig jaar droomde Kato ervan om als forensisch psycholoog bij de politie te gaan werken. Of bij detentie. ‘Elk mens heeft recht op hulp. En ik help graag’, zegt Kato, een lief en goedlachs tienermeisje dat tijdens ons gesprek helemaal open bloeit.
Net zoals het in haar leven gebeurde. Daarvoor moest ze wel een paar keer tegen een muur aanlopen. ‘Vol goede moed begon ik aan die opleiding, maar na de eerste examenperiode was ik over de hele lijn gebuisd. Psychologie blijft boeiend, maar misschien kon ik het beter bij een interesseveld houden.’
De interesse van Kato was ontstaan in het vijfde middelbaar. Nadat ze enkele maanden vóór de zomervakantie plotseling crashte, zonder enige aanleiding. ‘Tijdens de les had ik plots het gevoel keihard te willen huilen. Op het toilet ben ik haast flauwgevallen. Ik had een veel te hoge bloeddruk. Opvang in een crisiscentrum van psychologen en twee weken dagopname bij Villa Homaar, waar men jongeren opvangt die even vastzitten, maakten duidelijk dat ik jarenlang alles had opgekropt. En nooit iets echt had verwerkt. Ik stond altijd voor iedereen klaar en vergat mezelf daarbij een beetje.’
Ver weg van alle rumoer en bijhorende prikkels van de klas, ontdekte Kato ook dat ze hoogsensitief was. ‘De kleine tikkende geluidjes, de chaos en de emoties van anderen, dat komt allemaal ongefilterd binnen, waardoor ik ongemerkt vaak op ontploffen sta. Ik heb echt moeten leren om me daarvoor af te sluiten.’
Muziek bleek één van de weinige dingen, waar Kato die bewuste zomer nog energie uithaalde. Een passie, die ze als kind had ontdekt tijdens de speelse, creatieve vakantiekampen bij de Gentse vzw Muzaïek. ‘Ik was gek op djembé spelen en heb zo mijn grote liefde voor slagwerk ontdekt. Achteraf bekeken bleek Muzaïek voor een hoogsensitief kind als ik ook gewoon een zegen. Terwijl men je op school toch vooral in vakjes probeert te duwen, werd het speelveld bij Muzaïek helemaal open getrokken. Ik heb er geleerd dat ik véél meer kan dan ik denk. En dat creatief en muzikaal bezig zijn voor mij een echte uitlaatklep is. De dagen op kamp vlogen voorbij.’
De zomer na de crash zou Kato bij Muzaïek meedraaien als monitor. Iets wat ze al sinds haar 15de doet. ‘Die vakantie lukte dat slechts op halve kracht. Bij de vzw hadden ze er alle begrip voor, daar ben ik heel dankbaar om. En ze houden nog steeds rekening met mijn gevoeligheden. Nu ik er aan de slag ben als hoofdmonitor, hebben ze me ook al de feedback gegeven om de controle wat meer los te laten, sneller hulp te vragen en meer uit handen te geven. Hierdoor voelt het allemaal veel chiller.’
Kato beseft ook steeds meer dat haar vriendenkring gewoon bij Muzaïek zit. ’Maandelijks organiseren we onder de monitoren ook fijne activiteiten. Eigenlijk voelde Muzaïek voor mij altijd als een veilig plek om naartoe te gaan. Ook na de scheiding van mijn ouders rond mijn zesde, toen ik nochtans veel last had van verlatingsangst. Of toen het zo slecht ging met mijn opa. Ik was vaak het kind dat als laatste in de opvang bleef plakken omdat mijn ouders geregeld later moesten werken maar dat vond ik niet erg. Dan kon ik nog wat spelen of mee helpen opruimen.’
Hetzelfde plezier ziet Kato nu ook bij andere kinderen, die de kampjes ontdekken. Dankzij het kansentarief van Uitpas is de drempel ook vrij laag. ‘De diversiteit is soms heel tastbaar. Sommige kindjes krijgen een centje mee voor een hotdog na het eindconcert, anderen arriveren met een lege brooddoos maar daar passen we snel een mouw aan. Wat primeert is dat we zoveel kinderen op zo’n week zien openbloeien en hun talenten zien ontdekken.’
Haar vrijwilligerswerk bij Muzaïek bracht Kato, na haar tegenvallende studies psychologie, zelfs op het idee om zelf voor leerkracht onderwijs te gaan studeren. ‘Ik werk graag met kinderen, vind het fijn om leiding te geven, mijn kennis te delen en creatief te zijn. Ideale kwaliteiten voor een leerkracht. En mijn pedagogische achtergrond komt ook van pas bij Muzaïek. De drukte van kinderen kan ik wonderwel ook goed plaatsen. Misschien omdat ik het gewend ben?’
Toch blijft omgaan met haar hoogsensitiviteit pittig voor Kato. ‘Kauwende eetgeluiden blijven verschrikkelijk. Een festival? Dat is veel te druk. Tenzij om te werken, dan heb ik mijn eigen plekje. Het laatste middelbaar, dat was ook echt tanden bijten. Ik zat in zo’n tweestrijd. Wilde foert zeggen, maar wilde geen jaar verliezen. Leerkrachten hielden wel rekening met mijn hoogsensitiviteit en ik was onder begeleiding van een psycholoog, maar het was zwaar. Het ritme van een hogeschool is voor mij gelukkig veel haalbaarder. En eens thuis pak ik een half uur rust om alle prikkels los te laten. Of zet ik mijn noise cancelling koptelefoon op.’
Nu Kato helemaal op haar plek zit, wil ze echt met haar hoogsensitiviteit aan de slag. Opnieuw afspreken met een psycholoog. In het middelbaar was ze onder psychologische begeleiding op de kinderafdeling van een obesitaskliniek. ‘Ik ben altijd een emo-eter geweest. En heb de pech dat de kilo’s, door een omzettingsfoutje van de suikers in mijn lichaam, er makkelijk aanvliegen. Ook dat nog. Ik ben lang ambetant geweest over mijn overgewicht maar voor een operatie ben ik nog te jong. En zonder medische hulp en de juiste medicatie lukt het niet. Ik wil mijn Muzaïek-trui zo graag dragen, als uithangbord van de vzw, maar hij spant gewoon veel te hard. ’t Is een mooie motivatie om ook dáár werk van te maken.’
Muzaïek organiseert creatieve, artistieke en speelse activiteiten voor jongeren: kampen, workshops, vormingen, teambuildings...
Muzaïek is één van de 200 JEZ!-organisaties. Wil jij ook alles geven, zodat Kato en andere jongeren kunnen blijven dromen? Surf naar jezofficial.be en steun 200 organisaties die alles geven voor onze jeugd.