‘Na het overlijden van mama voelde ik zoveel behoefte om erover te praten, maar met wie? Buitenstaanders begrepen me niet’, zegt Yaren (14). De rouwkampjes voor jongeren van de vzw Missing You brachten licht in haar donkerste dagen. Ze hebben Yaren niet alleen geholpen om haar verdriet te verwerken. Onder lotgenoten maakte ze ook vrienden voor het leven.
Het ene moment was ze nog een speels kind, een spraakwaterval die zich nergens zorgen over hoefde te maken. Het volgende moment stond het hele leven van Yaren op zijn kop. Het overlijden van haar mama katapulteerde haar eensklaps naar een wereld die veel volwassener aanvoelde. Dat maakt dat het 14-jarige tienermeisje vandaag, zeven jaar later, met het grootste gemak over haar diepste emoties praat. ‘Mijn angst om mensen te verliezen is zo groot, ik weet niet of ik die ooit nog te boven ga komen. Het verlies van mama, daar geraak ik gewoon nooit over. Ook al doe ik er alles aan om zo gelukkig mogelijk te zijn, met de jaren word ik me steeds bewuster van alles wat me werd afgepakt.’
Yaren was amper zeven toen haar mama Kelly plots een hartstilstand kreeg. ‘Mama wilde die avond vroeg naar bed omdat ze moe was. Omdat we net in ons nieuwe huis woonden, mocht ik na wat aandringen bij haar slapen. Kort nadien hoorde ik haar plots naar adem snakken. Compleet in paniek dacht ik: Mama is dood. Ik begon te gillen en te krijsen. Na een tijdje ben ik mijn 4-jarig broertje wakker gaan maken en bij de buren gaan aankloppen. Voor ik het wist stond de hele straat in rep en roer.’ De mama van Yaren werd afgevoerd door de hulpdiensten en nog twee weken in een kunstmatige coma gehouden. ‘Tot mijn grootouders me op een dag in de refter van de school met tranen zaten op te wachten. De machines waren stilgelegd. Mama was er niet meer.’
Yaren en haar broer, die elk een andere vader hebben, vonden een nieuwe thuis bij hun grootouders. ‘Het was de meest praktische oplossing. Mijn broer kent zijn papa niet. En we wilden graag samen blijven. Samenwonen met onze grootouders was wel een aanpassing. Plots moesten de mensen die je altijd verwennen ook streng zijn. Beslissen wat je gaat eten, wanneer je gaat slapen en je je huiswerk doet. Op termijn hebben we ook afscheid moeten nemen van mama’s droomhuis, want het was krap voor ons viertjes.’
Naast het wennen aan een nieuw leven bij haar grootouders, had Yaren ook een berg verdriet te verwerken. Ze ging naar een psycholoog en volgde ook een tijdje paardentherapie, waarbij je tijdens het verzorgen en wandelen je hart kan luchten. ‘Ik voelde zoveel behoefte om erover te praten. Thuis lukte dat niet. Mijn broer heeft het overlijden van mama minder bewust meegemaakt en praat er niet zo graag over. En moeke of bompa wilde ik op goede dagen ook niet aansteken met mijn verdriet. Op school klapte ik dicht. Mijn vriendinnetjes wisten evenmin hoe ze met me moesten omgaan. Iedereen vond het verschrikkelijk wat ons was overkomen, maar hoe kan je daar als buitenstaander op reageren?’
Yaren besefte dat ze véél meer dan enkel haar mama was kwijtgespeeld. De vzw Missing You, waar ze twee jaar na het overlijden van haar mama toevallig mee in contact kwam, bracht redding. ‘In het tv-programma Radio Gaga hoorden we een meisje vertellen over haar ervaringen met de vzw na het overlijden van haar papa. Haar verhaal was zo herkenbaar, we zaten er allemaal bij te huilen.’ Yaren begon op zondagochtenden praatgroepen te volgen bij Missing You, waarin jongeren hun verhaal met lotgenoten kunnen delen. ‘Je steekt kaarsjes aan voor je mama of papa, vertelt wat moeilijk is, voelt je door de herkenbare verhalen minder alleen. En je stopt je verdriet in knutselwerkjes, waarmee je er ook thuis makkelijker woorden aan kan geven.’
Tijdens de zomervakanties gaat Yaren mee op rouwkamp. Dat heeft haar leven compleet veranderd. ‘Vrijwilligers vangen je er met hart en ziel op. Tijdens die weken leerde ik er om onder lotgenootjes echt over mijn angsten en verdriet te praten. Dat is zo belangrijk geweest voor mijn verwerking. Na elk kamp kom ik met zo’n warm gevoel thuis. Heb ik weer nieuwe vrienden voor het leven gemaakt. Als er iets scheelt, kan ik hen opbellen. We gaan ook al eens samen naar de cinema of een hapje eten.’ Tijdens Yaren’s eerste kamp werd er een prachtige documentaire gemaakt over haar bijzondere vriendschap met lotgenote Kato. ‘Yaren en de zon’ werd zelfs opgepikt tot in de New York Times. ‘We hebben nog altijd contact. En de zon? Dat is mijn mama. Ze was zelf altijd het zonnetje in huis. Elk straaltje zonneschijn geeft me zin om leuke dingen te gaan doen. Mama zou ook niet willen dat ik hele dagen zit te treuren maar dat ik verder ga.’
100% gelukkig zijn, dat lukt Yaren niet meer. ‘Maar ik ga voor die 99,99%. Mijn eerste keer met de fiets naar school, de overstap naar het middelbaar, mijn faalangst bij de eerste examens. En telkens opnieuw moeten vertellen wat er aan de hand is, waarom mijn grootouders bij een rondleiding op school aanwezig zijn…. Dat waren en blijven allemaal heel confronterende momenten. Mama zal er ook niet bij zal zijn als ik op een dag ga trouwen of kinderen krijg. Zo’n gedachten, die voelen als mokerslagen maar daarnaast wil ik vooral een gelukkig tienermeisje zijn dat leuke dingen doet met vriendinnen.’
Momenteel studeert Yaren economie maar ze overweegt om later met mensen te gaan werken. Wat nu voor haar primeert, is om het taboe rond rouw te doorbreken. Yaren wil niet het meisje zijn waar iedereen medelijden mee heeft, voor wie mensen op hun woorden gaan letten. ‘Als je een dierbare bent verloren, dan wil je erover praten. Ik wil niet dat er plots een ongemakkelijke stilte valt als het in mijn vriendenkring over mama’s gaat. Ik wil de herinneringen aan mijn mama ook levend houden. Dat verdient ze.’
Missing You biedt rouwondersteuning aan jongeren na het verlies van een dierbare. Rouw en verlies bespreekbaar maken, handvaten geven aan jongeren om gepaste steun te bieden aan hun rouwende leeftijdsgenoten en zo het isolement bij rouwende jongeren doorbreken, dat willen ze bereiken.
Missing You is één van de 200 JEZ!-organisaties. Wil jij ook alles geven, zodat Yaren en andere jongeren kunnen blijven dromen? Surf naar jezofficial.be en steun 200 organisaties die alles geven voor onze jeugd.