Vlaamse Jeugdraad voert actie tegen racisme op school
De Vlaamse Jeugdraad wil dringend meer actie tegen racisme en discriminatie op school. De adviesraad vraagt naar een alternatief voor School Zonder Racisme, een duidelijk meldpunt voor racisme op school én meer aandacht voor diversiteit in de samenstelling van het lerarenkorps. Met de actie #RacismeUitSchool delen jongeren hun verhalen over racisme binnen het onderwijs.
Op de Internationale Dag tegen Racisme vraagt de Vlaamse Jeugdraad dringend een expliciet en duurzaam antiracismebeleid in het onderwijs. Uit een bevraging van de Scholierenkoepel bleek dat maar liefst 47% van de 11.072 bevraagde jongeren al getuige was van racisme in het secundair onderwijs. Eén op vijf van de scholieren ervaarde zelf al racisme binnen het onderwijs. Bij leerlingen met ouders van niet-Europese afkomst stijgt dit tot een op twee scholieren. De Vlaamse Jeugdraad, de officiële adviesraad van de Vlaamse regering voor de belangen van kinderen, jongeren en jeugdwerk, vindt dat de impact daarvan nog steeds te veel onderschat en geminimaliseerd wordt. Racisme is niet relatief en jongeren zijn er niet gevoeliger voor geworden. De jongeren roepen beleidsmakers op om de signalen van jongeren serieus te nemen en dringend harder op te treden tegen racisme en discriminatie op school.
“De gevolgen van racisme in het onderwijs worden vaak onderschat. Het beïnvloedt niet alleen de schoolprestaties van leerlingen, maar ook hun motivatie, zelfbeeld, toekomstperspectieven en kansen. We verliezen hier elke dag kansen mee als samenleving. Een veilige schoolomgeving is essentieel voor de persoonlijke groei, sociale mobiliteit, democratische participatie en het versterken van sociale cohesie, vooral voor jongeren met een diverse etnische achtergrond en uit minderheidsgroepen.” Zegt Noura Kaddaoui, jongerenadviseur bij de Vlaamse Jeugdraad.
Leerlingen worden nog te vaak geconfronteerd met negatieve stereotypen over hun etnische achtergrond, wat leidt tot discriminatie en vooroordelen van medeleerlingen en leraren. Net daarom is het van groot belang dat raciale stereotypen in onderwijsmateriaal worden aangepakt, zoals recent de prenten in lesmateriaal waar mensen met Afrikaanse afkomst worden afgebeeld in kleine hutjes. Eveneens werd in december aangekondigd dat School Zonder Racisme, een vzw die leerkrachten en leerlingen hielp om met racisme in de klas om te gaan, failliet ging, mede door stopzetting van haar subsidies. Een groot gemis volgens de Vlaamse Jeugdraad, want leerkrachten verdienen meer ondersteuning om racisme in de klas aan te pakken.
De Vlaamse Jeugdraad pleit al langer voor concrete maatregelen tegen racisme op school. In 2019 al formuleerde ze aanbevelingen in het advies 'kansen op school'. Naast het streven naar meer diversiteit bij leerkrachten, benadrukt ze het belang van een inhoudelijke en transversale benadering van diversiteit in de lerarenopleiding. Dat betekent ook een duidelijke plek om laagdrempelig melding te maken van discriminatie en racisme op élke school. Daarnaast is er meer inzet nodig voor het bestrijden van vooroordelen, stereotyperingen en moet elke leraar ten aanzien van elk kind en jongere hoge verwachtingen koesteren.
Jongeren van de Vlaamse Jeugdraad willen dat er meer actie komt en daarom doen ze vier oproepen naar beleidsmakers:
Als leraren zich moeten kunnen focussen op lesgeven, hebben ze nood aan ondersteuning over antiracismebeleid op school. Leraren vragen hier zelf om en hebben dit nodig. De vzw die dit ondersteunde, School Zonder Racisme, kan niet meer actief zijn werk doen. Zorg voor een alternatief en kwalitatieve ondersteuning rond de bestrijding van racisme op school.
Elke klas die zonder leraar zit voor een vak, zit vol gemiste kansen. Zet actief in op een divers lerarenkorps, zoals het regeerakkoord in 2019 voorschreef, en open de dialoog met onderwijskoepels hiervoor verder. We hebben elke straffe leraar nodig.
Verspreid actief de mogelijkheid om via de Kwaliteitsalliantie stereotypes in schoolboeken te melden, zowel door leerlingen als leraren. Onderwijsvrijheid wordt niet waargemaakt met racisme en stereotypes dus we vragen uitgeverijen fouten onmiddellijk recht te zetten.
Racisme is niet relatief, getuigenissen van jonge mensen leren ons bij over een realiteit. We zijn niet gevoeliger geworden dan vroeger, we moeten de oorzaak aanpakken. Zorg dat leerlingen én leraren goed weten waar ze racistisch gedrag kunnen melden, en weten dat er ook iets zal gebeuren met hun melding. We steunen de oproep van de Scholierenkoepel om duidelijke sancties in alle schoolreglementen op te nemen en zijn blij dat de onderwijsinspecties hierop zullen toezien.
Actie #RacismeUitSchool
De Vlaamse Jeugdraad roept jongeren vandaag op om actie te voeren op sociale media en met #RacismeUitSchool hun ervaringen en verhalen te delen. Daarnaast wandelt de Vlaamse Jeugdraad ook op 24 maart mee in de Mars Tegen Racisme en zullen jongerenadviseurs Adelina en Noura er een speech geven over de impact van racisme op jongeren.
